Palakul

Ibat king Wikipedia
Palakul

Ing palakul (‘’axe’’ o ‘’ax’’ king Ingles) metung yang kasangkapan a libu-libu ra nang banuang gagamitan king pamanabas, pamamangal ampong pamamutut dutung, pamamutut trosu, antimong sandata, at anting sagisag kareng seremonias ampo kareng sagkal ning armas (coat of arms, in heraldry). Dakal ya alkus ampong espesial a gamit ing palakul, dapot keraklan, bibilugan ne ning metung a buntuk a maki pulu o talanan.

Deng minunang alimbawa da reng palakul maki buntuk lang batu a makatuglung king metung a talanan, king paralan a makabage ketang kayang materialis, ampo king gamit na niti. Aniang agyu na nong gawan ning teknolohiya deti, linto la reng palakul a gawa king tansu, bakal, ampong aseru.

Ing palakul alimbawa ne ning simpling makina, uling metung yang uri ning wedge, o dobling padagusdus (dual inclined plane). Uli na niti, mababawas ing sikanan a kailangan ning mamutut dutung. Babangalan ne ning palakul ing dutung kapamilatan ning prisiun (pressure). Magsilbi ya muring baluat (lever) ing talanan ning palakul; uli na niti, sisikan ing puersa ketang gilid a mamutut (nung subukan meng gamitan ing buntuk ning palakul a yalang talanan, lalu mung aintindian iti). King mapinung pamanadtad kapamilata’ning side axe, makasaup iti, dapot nung mamutut kapamilatan ning double bitted axe, e magagamit masalese ing palakul.

Keraklan, atin lang mababong anggulu ning taram (shallow wedge angle) deng palakul a pamutut, kabang mas malalam no man anggulu deng palakul a pamangal. Keraklan, double beveled la reng keraklan kareng palakul (pante la reng misusumangid nang tagiliran ning taram), dapot ating espesial a palakul a maki metung mung bevel blade, at metung a offset handle ba lang magamit deti king obrang pamagpakinis (finishing) a e la dilikadu deng buku nang taliri ning gagamit. E no makaing dakal ngeni deti, dapot kanita, e la mawawala deti kareng kasangkapan da reng karpinteru, at e la mu magagamit king pamag-trosu. Ating kasangkapan a kayawig na niti, ing billhook, a maki makuyad a talanan at makabang taram, at magagamit kareng obra nung nu e ya bage ing palakul. Nanupata, king Francia ampong Olandia, ing billhook ing keraklan dang gagamitan a kasangkapang bangku (bench tool) deng karpinteru ampong gagawang aparador, imbes na ing palakul.

Maki bakal lang buntuk ampong dutung a talanan deng palakul ngeni (keraklan hickory king America ampng ash king Britania ampong Europa, dapot maralas la muring magagamit deng talanan a plastic ampong fiberglass. Atin lang kanya-kanyang gamit, alkus (porma) ampong dagul deng makabayung palakul. Den namang palatso, mangalati lang palakul a maki talanan, at maralas atin lang martiliu king gulut.

Maralas dong gagamitan antimong sandata deng palakul uling malagua lang gawan deti. Keraklan, deng gagawang kasangkapan a maki taram kareng nayun ing magsilbing talagawang armas da reng panginuan a piyudal neng panaun ning gera.

Lon la murin deti[mag-edit | alilan ya ing pikuwanan]

Ing Wikimedia Commons atin yang mediang maki kaugnayan kang/king:

Dalerayan[mag-edit | alilan ya ing pikuwanan]

Palakul a Neolithic[mag-edit | alilan ya ing pikuwanan]

  • W. Borkowski, Krzemionki mining complex (Warszawa 1995)
  • P. Pétrequin, La hache de pierre: carrières vosgiennes et échanges de lames polies pendant le néolithique (5400 - 2100 av. J.-C.) (exposition musées d'Auxerre Musée d'Art et d'Histoire) (Paris, Ed. Errance, 1995).
  • R. Bradley/M. Edmonds, Interpreting the axe trade: production and exchange in Neolithic Britain (1993).
  • P. Pétrequin/A.M. Pétrequin, Écologie d'un outil: la hache de pierre en Irian Jaya (Indonésie). CNRS Éditions, Mongr. du Centre Rech. Arch. 12 (Paris 1993).

Palakul aniang Edad Media[mag-edit | alilan ya ing pikuwanan]

  • Schulze, André(Hrsg.): Mittelalterliche Kampfesweisen. Band 2: Kriegshammer, Schild und Kolben. - Mainz am Rhein. : Zabern, 2007. - ISBN 3-8053-3736-1

Arihiya[mag-edit | alilan ya ing pikuwanan]

H. Bächtold-Stäubli, Handwörterbuch des deutschen Aberglaubens (Berlin, De Gruyter 1987).

Pikuanan[mag-edit | alilan ya ing pikuwanan]

Suglung palual[mag-edit | alilan ya ing pikuwanan]