Guagua

Ibat king Wikipedia
(Miyalis direksiun manibat king Guagua, Pampanga)
Guagua
Mapa ning Pampanga ampong Guagua ilage
Mapa ning Pampanga ampong Guagua ilage
Map
Puuk: 14°58'N, 120°38'E
BansaFilipinas
LabuadKalibudtarang Luzon (Rehiyong III)
LalawiganPampanga
TuknanganBalen
Barangay31
Sukad
 • Kabilugan48.67 km2 (18.79 sq mi)
Elebasyun
21 m (69 ft)
Populasyun
(Sensu ning 1 Mayu 2020)
 • Kabilugan128,893
 • Densidad2,600/km2 (6,900/sq mi)
 • Pamimalemale
29,853
Economia
 • Uryanprimeru klasing balen
 • Panakitan₱375,306,891.13 (2020)
 • Activos₱602,677,373.95 (2020)
 • Pasivos₱180,161,547.37 (2020)
 • Gastos₱312,297,954.69 (2020)
Kodigo Postal
2003
PSGC
IDD:area code +63 (0)45
AmanuKapampángan
Tagálug
Websaytwww.guagua.gov.ph

Ing Guagua (Kapampángan: Wáwâ) metung yang balen king lalawigan ning Pampanga king Filipinas. Agpang keng 1 Mayu 2020 ning sensus, atin yang populasyun a 128,893 a katau kareng 29,853 a pamimalemale. Kanitang minuna yang ing Balen "Wawa" "amboca ning ilug" keng matuang salita carin la sasali deng taga Menila chicharon, tocino, ampo pang talangca. Pusad yang kalakal at tinda ing Guagua kadua yang distritu keti king Pampanga keng pamagdulap ning kabiasnan, centru ya karing keraklan da ding keyang eskuwela pribadu't publicung pang-elementarya haiskul, colegio, at pang-malaguang obra.

Metung ya caretang karagulang dili ing asensadu nang Publicung Palengki den mang siping balen daratang la reti manyali o libe gamit nung magsilbi ding taga-Menila, pupuntan do quetipititian, at pindang, surisung de clasi ampo reng talangka neng panaun deti.

Deng Barangay

Ing Guagua atin yang 31 barangay.

  • Ascomo
  • Bancal
  • Jose Abad Santos (Siran)
  • Lambac
  • Magsaysay
  • Maquiapo
  • Natividad
  • Plaza Burgos (Pob.)
  • Pulungmasle
  • Rizal
  • San Agustin (Betis)
  • San Antonio
  • San Isidro
  • San Jose
  • San Juan Bautista (Betis)
  • San Juan Nepomuceno (Betis)
  • San Matias
  • San Miguel (Betis)
  • San Nicolas 1st (Betis)
  • San Nicolas 2nd
  • San Pablo
  • San Pedro
  • San Rafael (Duck Island)
  • San Roque
  • San Vicente (Ebus)
  • San Juan
  • Santa Filomena (Pob.)
  • Santa Ines (Betis)
  • Santa Ursula
  • Santo Cristo
  • Santo Niño (Pob.)

Demograpiku

Sensus ning Populasyun
Guagua
TaunPop.±% p.a.
1903 15,151—    
1918 15,962+0.35%
1939 22,331+1.61%
1948 34,738+5.03%
1960 40,126+1.21%
1970 58,270+3.80%
1975 65,336+2.32%
1980 72,609+2.13%
1990 88,290+1.97%
1995 95,363+1.45%
2000 96,858+0.33%
2007 104,601+1.07%
2010 111,199+2.25%
2015 117,430+1.04%
2020 128,893+1.85%
Sanggunian: Philippine Statistics Authority[1][2][3][4]

Amlat

Iniang minunang mil kinyentus nobenta Wawa ing aus da queng balen ning Guagua a buri nang sabyan, ambocang ilug ya "alua" o "bukana" keng salitang mana ing pabalebe nang ilug pangabanda meging puntu ne ning papil gimpanan na keng pamanyaque at kalakal kanita.

Ing Guagua manawa ra neng pagdatunan maluat na bayu pa ring Castilang dinatang a caibat qng balen layung minyacupan canitang banua na ning fifteen sixty-one. Ding mengatambun nang lumang kasangkapan a apangulkul da balen kasipingan ilang migpatutung 'tinang menuknangan keng Guagua, panaun pa nitang keluatan.

Deng minunang taung menuknangan Guagua keng kabalenan na carin la menira ban maglibe gamit caring taga-isla magobrang manasan ampon pamagsaca. Ing apipamangkang ilug tilutan na ing pamilipat ning mialiwang paninda caring miayaliwang lugal pamipunta.

Ding Isik, ing Guagua, parti na nong mula ning economia na, pamibie't salamua 'niang mil otsu sientus, santungan deng kabla keng pamanakas da ibat qng Menila ban lisyan ing bagsic carin ding Castila at carin memundar lang tangkang mialiwa qng economia na ning Guagua mimbag pala.

Ing balen maragul ya ing meging papil king pamakilaban at pamakipungkil da ring Pilipino caring mapanyupil. ding Katipuneru karin la minimpil at keng Kaduang Guerang Mundial a tinagkil ing Guagua marangle-ne-ning-pamibungil.

Ing Betis nang pitung baryu sasacupan bantug ya keng gintu't-pilak nang pandayan karing keyang mueblis balita ya naman keng pamangortina't pa'mintang pisamban obrang karpinterya, dutung a lilukan ken deng memaryu na subuk la guelingan.

Banda ya ing Guagua mauling-albugan parti ning probinsiyang labuad Capampangan ding balen Minalin, Lubao, kasipingan anti ring Bacolor, Macabebe't Sasmuan.

Anampulu't adua ya king kasukdanan kil'metru-kodradu kaba at leparan pitumpulu't pitung kilumetru neman manibat Menila ing keyang kalautan alus metung oras lambat yang manewan keng North Diversion Road nung carin dumalan dies yang kilumetru cacabang pulayan Ciudad San Fernando papunta't paulian.

Agnan dong pagsayan ding aldo nang piesta piestang kabalenan ampo ning parokya ka-walung Deciembri yang pag-cilebran da caring atlumpulu't metung barangay na.

Edukasyun

Immaculate Concepcion Academy
St. Mary's Academy

Dakal yang eskwela ing balen ayti.

Pribadu

  • Jesus Is Lord Christian School (JILCS)
  • Bright Learning Institute for Future Excellence (Bright LIFE)
  • First United Methodist Church Ecum. Sch.(PELC)
  • Flos Carmeli Learning Center
  • Guagua National Colleges
  • Montessori School of Guagua
  • Immaculate Conception School of the Archdiocese of Pampanga
  • Jesus Saves Ministries Christian School
  • Natividad Adventist Elementary School
  • Northwestern Academy of Pampanga
  • Psalms Academy
  • St. Angela's Academy
  • St. John Academy
  • Saint Anthony Academy
  • St. Mary's Academy (for. Sacred Heart Academy)
  • St. Michael's College
  • St. Nicholas Academy (for. St. Nichol\'s Learning Center)
  • Trinity Christian Academy

Publiku

  • Bancal Elementary School
  • Betis Elementary School
  • Guagua Elementary School
  • San Agustin Elementary School
  • San Juan Nepomuceno Elementary School
  • San Miguel Elementary School
  • San Pedro Elementary School
  • San Rafael Elementary School
  • Sta. Ines Elementary School
  • Sta. Ursula Elementary School
  • Ascomo Elementary School
  • Lambac Elementary School
  • Magsaysay Elementary School
  • Maquiapo Elementary School
  • Mauli Elementary School
  • Natividad Elementary School
  • Pulungmasle Elementary School
  • Rizal Elementary School
  • San Antonio Elementary School
  • San Antonio Elementary School - San Isidro PS (Annex)
  • San Juan 1st Elementary School
  • San Matias Elementary School
  • San Vicente Elementary School
  • Siran Elementary School
  • Talang Elementary School
  • Guillermo D. Mendoza National High School
  • Betis National High School
  • Natividad NationalHigh School
  • Pulungmasle High School

Deng Mallus

  • Robinsons Place Guagua

Panibatan

Suglung Palwal