Luzon

Ibat king Wikipedia
Map of the Philippines showing the island groups of Luzon, Visayas, and Mindanao.

Ing Luzón iyang pekamaragul at peka-maulagang pulu karas keng politka king Filipinas at metung ya kareng atlung punggul a pulu king bangsa, kayabe nala ding adua pa, ing Visayas at ing Mindanao. Ing Luzon bilang grupung pulu, kayabe na ing Luzon mismu, ampo ring Batanes at grupung pulung Babuyan king pangulu, at ing peka at ding makalaut a pulung Catanduanes, Marinduque, Masbate, Romblon, at Mindoro king mauli. Deng grupun pulung Palawan, nung nu dati kayabe ya keng administratibung labuad ning Luzon miyalis ya keng Labuad VI king Visayas inyang 2005.

Geografia[mag-edit | alilan ya ing pikuwanan]

See also Geography of the Philippines.

Pulung Aptas ning Luzon[mag-edit | alilan ya ing pikuwanan]

Ding Labuad ning Luzon[mag-edit | alilan ya ing pikuwanan]

Labuad Ilocos (Labuad I) atiu king pangulungalbugan ning dake ning mismung pulu. Ding kayang lalawigan ilapin ding: Ilocos Norte, Ilocos Sur, La Union, and Pangasinan. Keraklan kareng kayang pakatuknang Ilocanu la at ing karelang amanu Ilokanu at Pangasinan. Ing labuad balen tungku iyapin ing San Fernando Lakanbalen, La Union. Ing amanu Vigan king lalawigan Ilocos iya ing peka matuang makatatag a Kastilang kolonial a lakanbalen king Filipinas.

Ing Saug Cagayan (Labuad II) atiu king pangulungaslagan ning pekapulu at sasakupan ne ing Batanes at Pulung Babuyan king pangulu. Ing saug makapadurut ya keng Cordillera Central at ning bulubunkin ning Sierra Madre. King kalibudtaran na iyapin ing pekamakabang ilug ning bangsa, ing Ilug Cagayan. Ding kayang lalawigan ilapin ding Batanes, Cagayan, Isabela, Nueva Vizcaya, at Quirino. Ing kayang kalibudtarang tungku iyapin ing Tuguegarao Lakanbalen king lalawigan ning Cagayan.

Ing Kalibudtarang Luzon (Labuad III) atin yang pekamalapad diling patag ning bangsa at papalual yang alus kekaklan ning abias ning bangsa. Ding kayang lalawigan ilapin deng Aurora, Bataan, Bulacan, Nueva Ecija, Pampanga, Tarlac, at Zambales. Ing labuad tungku na iyapin ing San Fernando Lakanbalen, Pampanga. Ing dating United States Navy base ning Subic Bay, ngeni timawang daungan, atiu king lalawigan ning Zambales. Ing dating United States Air Force base atiu king Pampanga at ngeni metung yang airport ing Diosdado Macapagal International Airport.

Ing CALABARZON (Labuad IV-A), metung yang pekabayung labuad ning bangsa, dati dake ne ning Mauling Tagalog (Labuad IV). Iti ing peka-mataung diling labuad ning bangsa. Ing lagyu na ilapin deng mumunang kuldit ding lagyu da ring kayang lalawigan, at ilapin deng Batangas, Cavite, Laguna, Quezon, at Rizal. Deng Tagalug ila reng peka-pakatuknang keting labuad a iti. Ing peka balen tungku na iyapin ing Menila, nanupata ing Quezon Lakanbalen mabibilang iya mu rin antimong balen tungku kareng mapilan a opiyalis ning gubyernu.

Ing MIMAROPA (Labuad IV-B), anti murin ing CALABARZON ila ring pekabayung labuad king bangsa, at dati yang dake ning Mauling Tagalog (Labuad IV). Kayabe la keti ring keraklan a pulu keti Luzon. Ing lagyu ning labuad ila reng mumunang kuldit ning lalawigan at ila ring Marinduque, Occidental Mindoro, Oriental Mindoro, Romblon, at dati Palawan, nung nu atiu ne ngeni king labuad Albugan Visayas.

Ing Bicol Region (Labuad V)

Cordillera Administrative Region (CAR)

Ing National Capital Region (NCR) metung yang makaaliwang administrabung labuad a nung nu ing bangsang balen tungku a atiu, Menila, ing peka-matuang diling lakanbalen, Quezon Lakanbalen at ding 15 lakanbalen at balen pa.is Ing labuad kebaluan ya king pamansag a Keragulang Menila (Metro Manila). Iti mu ing labuad a alang lalawigan, at iti ing peka-matau a mika 10 milyun a taung pakatuknang king 636 km² a lapad.

Amlat[mag-edit | alilan ya ing pikuwanan]

Lawen ya mu rin[mag-edit | alilan ya ing pikuwanan]

Notes[mag-edit | alilan ya ing pikuwanan]

  1. "How Filipinos Meet Death; Bullets and Fever Have Killed One-sixth of Luzon Natives in Two Years, Gen. Bell Says.". New York Times: 1. May 1, 1901.